• 0543 403 85 03
Mışarêx (Köyümüzdeki Menkıbeler)

Mışarêx (Köyümüzdeki Menkıbeler)

1) NAVRÛNK

Hakkâri ili Çukurca ilçesi Cevizli Köyü caminin alt katında Molla (Mela) Muhammed isminde bir yatırın bulunduğu rivayet edilir. Bu yatır geceleyin bazı kimselerce ışıkla göründüğünden Navrunk (içi ışımış - ışık) olarak adlandırılır. Herhangi bir dileği bulunan ve özellikle çocuk isteyen kadınlar tarafından ziyaret edilen bu yatırın türbesinde iki çubuğa ip bağlanılır. Ve bu ipler, sallanırsa çocuğun olacağına inanılır. Dili şişen ve yaralananlar bademcik olanlar külden kete yapıp bu caminin duvarına yapıştırılır. Yine gözlerine perde düşenler de bu yatıra götürülerek Allah’tan dilekte bulunulur. Ve gözlerin tekrar açıldığına inanılır. Felçli olanlardan biri bir adak adamış ve onun oradan ayrılır ayrılmaz yürümeye başladığı rivayet edilir.

Herhangi bir dileği bulunan ve özellikle çocuk isteyen kadınlar tarafından ziyaret edilir.
Yatırın türbesinde iki çubuğa ip bağlanılır. Ve bu ipler, sallanırsa çocuğun olacağına inanılır. Yatırın ayrıca adaba uymayanları cezalandıracağına inanılır. 

Menkibesi: Türbenin üzerindeki cami bir gün yanmaya başlar. Cami görevlisi ne yapacağı şaşırır ve Molla (Mela) Muhammet ona görünerek yangını bir an önce söndürmesi gerektiğini, yoksa gözlerini oyacağını söyleyerek uzaklaşır. 

2) HEMED
16. Asırdan itibaren Suriye’nin Şam beldesinden Hakkâri Çukurca Cevizli köyüne gelip Ahmed-i Hani’nin babasından destur alarak yerleşmek isteyen Hemed, o dönemin köy Mirinden izin almayarak yerleşir. Mire, köye birinin yerleştiği söylenir. Mir kâhyasına ona haber verip kasra gelmesini söyler. Kâhyası Hemed’i görünce başında bulunan kuşları da fark ederek şaşırır ve söylemeden Mire giderek bu nurani şahsiyeti anlatır. Mir de gelip aynı manzarayla karşılaşınca buraya yerleşmesinin isabetli olduğunu söyler ve hayırlı olmasını diler. Mezarın yanında bulunan nar ağacına çaput bağlanılır ve burada dilek dilenir.
Kadınlar, sıkıntısı olanlar ziyaret eder.
Yoğurt ve sütü mayalanamayan hayvanlar için bu ağacın dalı kopartılıp süte katılır.

3) HECÎ MEND
Çukurca ilçesi Cevizli Köyü’nün Güven mahallesinde bulunan bu yatır, tek odalı bir mescidin içindedir. Türbe, Han Yaylası yolu üzerinde bulunan derenin kuzey tarafında eğimli bir arazi üzerinde kurulmuştur. Üzerinde herhangi bir yazıt 50 olmadığı için kim tarafından ve hangi tarihte yapıldığı bilinmemektedir. Tek katlı ve iki bölümden oluşmaktadır. Bölümlerden güneydeki mescit, kuzeydeki türbedir. İri kesme taşlarla yapılmış olan türbenin üstü düz dam olarak örtülüdür. Kapısı oldukça eski, dar ve ahşap işlemelidir. Y.Y.Ü.Öğretim üyesi Mehmet Top’un anlattıklarına göre yörenin en eski yapılarındandır.68 Kırsal bir bölgede bulunan bu yatır özellikle yolculara mekânlık eder. Ayrıca Haci Mend ismini 7 defa hacca gitmesinden aldığı söylenilir. Yatırın yanından geçen sürülerin süt bırakmaları gerektiğine aksi takdirde cezalandırılacağına inanılır. 

4) KUMANDANIN MEZARI (ZİYARETÊ QUMANDARÎ)
Hakkâri Çukurca ilçesinin Cevizli köyünde bulunan bir mezar için bu isim kullanılmaktadır. Bir Osmanlı komutanı olan Binbaşı Hüseyin Bey 1924 yılındaki Nasturi İsyanında şehit düşmüştür ve burada defnedildiği alatılır Mezarı yolun kenarında yerleşim yerlerinden uzak ıssız bir yerdedir. Hakkında pek bir inanış allatılmamaktadır. Her yolcunun Fatiha ve duasına mazhar olan bir zattır.